ENERJİ VERİMLİLİĞİ
Enerji verimliliği LED’lerin en önemli argümanlarından biri. Satıcılar LED tabanlı aydınlatma sistemlerini önerirken verimlilikten ve bunun sonucu parasal tasarruftan bahsediyor. Peki nedir bu verimlilik?
2008 yılı EİE’de ”enerji verimliliği” çalışmaları yapılırken konunun uzmanı Dr. Pirkko KASANEN konuşmasında aynen aşağıdaki cümleleri kuruyor:
”Bireyler olarak biz mutluluk, başarı ve eğlence isteriz, enerji tasarrufu değil. Kurumlar olarak ise, kesin sonuçlar ve kar isteriz, yine enerji tasarrufu değil. Enerji elde etmek istediklerimize ulaşmamızı sağlar ve ayrıca enerji çok önemli bir takım çevresel etkilere sahiptir. Bu yüzdendir ki bizler enerji verimliliği için bu kadar çok çaba göstermekteyiz. Oysaki enerji, öncelikli alanlarımızın odak noktası değildir. Bu nedenle insanların enerji tasarrufuna yönlendirilmesi için çok fazla çaba sarf edilmesi gerekmektedir.”
Basit bir anlatımla, bir mekanda bulunan 10 lambadan üçünü söndürmek tasarruf olabilir ama verimlilik değildir. Zaten mekanın ışık seviyesini azaltmak, aydınlatmanın temel prensiplerine uymuyor. O halde nedir yapmamız gereken?
Aynı ışık seviye ve miktarlarını daha az enerji ile karşılayacak ışık kaynakları bize gerçek verimlilik ve parasal tasarrufu sağlayacaktır.
Maalesef hatalı bir yaklaşımla LED aydınlatma önerilirken genellikle bu konular dikkate alınmayıp, ışık seviyeleri düşürülerek tasarruf yapılmaya çalışılmaktadır. Bu da aydınlatma konforunu ve iş yerlerinde çalışma verimliliğini düşürmektedir. Hatta doğru görüşe engel olduğu için; iş verimliliği düştüğü gibi kazalara dahi sebep olabilmektedir. Ya da bir mağazada kalitesiz ve/veya azaltılmış ışık değerleri satışların düşmesine sebep olabilir.
Esas itibari ile aydınlatmada verimlilik konunun uzmanları tarafından yapılmalı. Her projenin kendine mahsus özellikleri dikkate alınarak planlanmalı. Her durumda LED çözüm olamayabilir, mesela gün ışığından istifade edilerek, yüksek verimlilik sağlanabilir. Ayrıca her projenin verimlilik ve doğal sonucu olarak parasal tasarruf oranı aynı olmayabilir. Bir projede %93 verimlilik sağlanırken, bir başkasında %35 başarılı bir çalışmadır.
Verimlilik projelerinde bir başka konu yatırım geri dönüş süreleri. Ekonomi literatürüne göre verimlilik projelerinde 5 yıla kadar süreler makul karşılanıyor. Bizim insanımız çok aceleci, 2 yılda geri dönen verimlilik projeleri bile kabul görmeyebiliyor.
Verimlilik için en önemli konu çevre ve sürdürülebilirlik konularıdır, sosyal sorumluluk içeren bu konuları daha sonra ele alacağım.
Işık enerjidir, enerji verimli kullanılmalıdır.