Philips Aydınlatma Akademisi’nde deneyim dolu bir gün
Aydınlatma alanındaki bilgi ve tecrübesini geliştirmek isteyen bir grup arkadaşımızla birlikte aldığımız ‘webinar’ın ardından 19 Aralık 2015 günü Philips Türkiye ofisinde buluştuk. Öğrenilen aydınlatma ve ışık biliminin temel kavramları katılımcıya bir aydınlatma projesi çalışmamızda yardımcı olacak, anacak tek başına yetmeyecekti. Eğitimim devamı İkinci aşamada, eğitim konusunun başlığı ‘Mimari Aydınlatma Tasarımı’ olarak belirtilmişti.
Benim de yazılarımda, anlatımlarımda dikkat ettiğim bir konu vardır, ne yazıyorsan ne anlatıyorsan bu tanımlanmalı. Hatta farklı kişilere, ekollere göre tanımlara göz atmakta fayda var.
Eğitim başladığında ilk konu ‘Aydınlatma nedir?’ oldu. İyi bir tarifle aydınlatma tanımlanarak katılımcı aydınlatma tasarımcısı adayı arkadaşlarımızın ne işi yapacaklarını, bunu nasıl ifade edeceklerinin bilgisi verildi. Devamla ek olarak aydınlatma tasarımını ilgilendiren aşağıdaki dört konu ve alt başlıkları işlendi:
- Aydınlatma tasarımını etkileyen etmenler
- Aydınlatma tasarımı kriterleri
- Aydınlatma sistemleri (düzenekleri)
- Aydınlatma tipleri
Tabiki ikinci bölümde; ışık ve aydınlatma nasıl ifade ediliyor? Işık yaşadığımız çevreyi nasıl etkiliyor? mekan veya objelerin görünümünde ışık ve ışığın kullanım biçimleri nasıl olmalı? Gibi birçok sonun cevapları anlatılırken mimarı bir yaklaşımla ele alınıyor. Örneğin matematiksel bir yaklaşımla bir ofiste masa seviyesinde 500 lux ortalama ışık hesabı yapılabiliyor, ancak bu ışığın rengi, hangi yönden geleceği, nicelikleri gibi konular ele alınarak mimari bir anlayış ile aydınlatmayı konforlu hale getirmek mümkün.
Aydınlatma aygıtlarının hem mühendislik hem de mimari anlamda bir bütün olarak ele alınması çok önemli. Teknik olarak verimlilik şartları ve standartları karşılarken mimari olarak ta ışığın kullanımına yönelik ve görselliği bakımından bir bütünlük içinde olması iyi sonuçlar için olmazsa olmaz koşul. Bir aydınlatma aygıtını hangi kriterlere göre değerlendireceğimizin konusu yine bu eğitimin içindeydi.
Bilişim çağında her konuda olduğu gibi aydınlatma tasarımı konusunda da bilgisayarlarımızda çeşitli tasarım araçları var, bu konuda en yaygın kullanılanlar Dialux ve Relux. Mimar Çağlar Yılmaz aydınlatma tasarımı için bilgisayar araçları konusunda bazı bilgileri katılımcılarla paylaştı. Vektörel tasarım programına aşina herkesin kolaylıkla öğrenebileceği, kullanabileceği Dialux programının kullanımını uygulama örnekleri ile anlattı ve tecrübelerini paylaştı.
Nazari eğitimler tek başına bir konunun öğrenilmesi için yeterli mi? Tabiki şart, ancak tek başına yetmiyor. İkinci bölümde Katılımcı arkadaşlarımız için çeşitli doneler ve araçlar temin edilerek ilk aydınlatma tasarımı deneyimlerini yaşamaları fırsatı verildi. Her arkadaşımız kendi yaklaşımlarıyla yaptığı tasarımlar ile bu atölye çalışmasının tamamladı ve yaptıkları tasarımları savunma fırsatı buldu. Çok faydalı bulduğum bu atölye çalışması hem öğrenilenleri pratiğe dökme fırsatı, hemde alınan bilgilerin daha kalıcı olmasını sağladı. Atölye çalışması sonrasında yapılan sunumlar, savunmalar ve ortaya çıkan sonuç, sunumları hazırlayıp bizlerle paylaşan arkadaşlarımızın verdikleri bilgilerin ne kadar faydalı olduklarını göstermekteydi.
Philips firması tarafından ‘mimari aydınlatma tasarımı’ konusunda sertifikalandırılan katılımcılara, sertifikaları adreslerine postalanarak ulaştırıldı.
Bu eğitimleri büyük bir emekle hazırlayıp keyifli bir anlatımla bizimle paylaşan Dr. Mimar Tuba Bostancı Baskan’a ve Mimar Çağlar Yılmaz’a çok teşekkür ederim.
Bu eğitimlerin içeriği için en temel tanımlamayı şu şekilde özetleyebilirim; Bir fizikçi bakışıyla ışık enerjisinin öğrenilmesi, bir mimari yaklaşımla ışık enerjisinin faydalı kullanım yöntemleri bir arada.